Γενεύη/Βερολίνο, 26 Μαρτίου – Καθώς η πλατφόρμα του Διεθνή Οργανισμού Μετανάστευσης (ΔΟΜ) "Missing Migrants Project” συμπληρώνει 10 χρόνια, μια νέα έκθεση αποκαλύπτει ανησυχητικές τάσεις στους θανάτους και τις εξαφανίσεις μεταναστών την τελευταία δεκαετία. 

Περισσότεροι από το ένα τρίτο των μεταναστών που έχασαν τη ζωή τους και των οποίων η χώρα προέλευσης μπορεί να αναγνωριστεί, προέρχονται από χώρες σε σύγκρουση ή με μεγάλο πληθυσμό προσφύγων, υπογραμμίζοντας έτσι τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν όσοι επιχειρούν να εγκαταλείψουν τις ζώνες συγκρούσεων, ελλείψει ασφαλών διαδρομών. 

Οι πληροφορίες για την ταυτότητα των αγνοουμένων μεταναστών είναι εξαιρετικά ελλιπείς. Μεταξύ των βασικών ευρημάτων της έκθεσης είναι ο υψηλός αριθμός μη ταυτοποιημένων θανάτων. Πάνω από δύο τρίτα των μεταναστών των οποίων οι θάνατοι καταγράφηκαν, παραμένουν μη ταυτοποιημένοι, αφήνοντας οικογένειες και κοινότητες να παλεύουν με την αβέβαιη απώλεια των αγαπημένων τους. Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για πιο συντονισμένες διαδικασίες συλλογής δεδομένων και ταυτοποίησης, ώστε να διασφαλίζεται η διαλεύκανση των συνθηκών θανάτου για τις πληγείσες οικογένειες. 

«Παρά τις πολλές χαμένες ζωές των οποίων οι λεπτομέρειες παραμένουν άγνωστες, γνωρίζουμε ότι σχεδόν 5.500 γυναίκες έχουν χάσει τη ζωή τους σε μεταναστευτικές διαδρομές τα τελευταία δέκα χρόνια και ο αριθμός των παιδιών που καταγράφηκαν είναι σχεδόν 3.500», δήλωσε η Ugochi Daniels, Αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια Επιχειρήσεων του ΔΟΜ. «Ο απολογισμός για τους ευάλωτους πληθυσμούς και τις οικογένειες τους καθιστά επιτακτική την ανάγκη να στρέψουμε την προσοχή μας στη λήψη δραστικών μέτρων».  

Η έκθεση A Decade of Documenting Migrant Deaths κάνει μια αναδρομή την τελευταία δεκαετία, καταγράφοντας τη συγκεκριμένη περίοδο περισσότερους από 63.000 θανάτους και εξαφανίσεις κατά τη διάρκεια της μετανάστευσης. Οι περισσότεροι θάνατοι καταγράφηκαν το 2023. Αυτά τα στοιχεία αναδεικνύουν την επείγουσα ανάγκη για ενίσχυση των μέσων έρευνας και διάσωσης, για διευκόλυνση ασφαλών, τακτικών διαδρομών μετανάστευσης και για δράση βασισμένη σε στοιχεία με στόχο την πρόληψη περαιτέρω απωλειών ζωών. Η δράση θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει εντατικοποίηση της διεθνούς συνεργασίας κατά των αδίστακτων δικτύων εκμετάλλευσης και εμπορίας ανθρώπων. 

Όταν ξεκίνησε το πρόγραμμα Missing Migrants του ΔΟΜ το 2014, οι πληροφορίες συλλέγονταν σχεδόν αποκλειστικά από άρθρα ειδήσεων σε ένα απλό αρχείο. Δέκα χρόνια αργότερα, η συλλογή δεδομένων έχει βελτιωθεί σημαντικά, αλλά η πραγματικότητα για τους μετανάστες που αναγκάζονται να ακολουθήσουν επικίνδυνες διαδρομές δεν έχει βελτιωθεί. 

Σήμερα, το Missing Migrants Project παραμένει η μόνη παγκόσμια βάση δεδομένων ανοιχτής πρόσβασης για τους θανάτους και τις εξαφανίσεις μεταναστών, που συγκεντρώνει πληροφορίες από ευρείες πηγές, συμπεριλαμβανομένων βασικών πληροφοριοδοτών από κυβερνήσεις, αξιωματούχους του ΟΗΕ και οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών. 

Τα βασικά ευρήματα από την έκθεση περιλαμβάνουν: 

Ο πνιγμός ως η κύρια αιτία θανάτου: Σχεδόν το 60% των θανάτων που καταγράφονται κατά τη μετανάστευση συνδέονται με πνιγμό με περισσότερους από 27.000 σχετικούς θανάτους μόνο στη Μεσόγειο. Η έκθεση τονίζει την ανάγκη ενίσχυσης των μέσων έρευνας και διάσωσης για να σωθούν ζωές στη θάλασσα και υπογραμμίζει τη σημασία της συνεργασίας με τις κυβερνήσεις για τη διευκόλυνση ασφαλέστερων μεταναστευτικών διαδρομών. 

Μη καταγεγγραμένοι θάνατοι μεταναστών: Οι περισσότεροι από τους 63.000 θανάτους και εξαφανίσεις που καταγράφηκαν κατά τη διάρκεια της μετανάστευσης την τελευταία δεκαετία είναι πιθανώς μόνο ένα κλάσμα του πραγματικού αριθμού των ζωών που χάθηκαν παγκοσμίως. Η έκθεση υπογραμμίζει την ανάγκη για βελτιωμένες προσπάθειες συλλογής δεδομένων για την ακριβή αξιολόγηση της κλίμακας του ζητήματος και την αντιμετώπιση των ευρύτερων προκλήσεων της μη ασφαλούς μετανάστευσης. Υπάρχουν περισσότεροι από 37.000 νεκροί για τους οποίους δεν υπάρχουν διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με το φύλο ή την ηλικία, γεγονός που δείχνει ότι ο πραγματικός αριθμός θανάτων γυναικών και παιδιών είναι πιθανότατα πολύ μεγαλύτερος. 

Αυξανόμενος αριθμός θανάτων: Παρά τις πολιτικές δεσμεύσεις και την προσοχή των Μέσων Ενημέρωσης, οι θάνατοι μεταναστών αυξάνονται, με το 2023 να σημειώνει τον υψηλότερο ετήσιο αριθμό θανάτων που έχει καταγραφεί, όταν και καταγράφηκαν περισσότεροι από 8.500 θάνατοι. Μέχρι στιγμής οι τάσεις του 2024 δεν είναι λιγότερο ανησυχητικές. Μόνο στη Μεσόγειο, ενώ οι αφίξεις φέτος είναι σημαντικά χαμηλότερες (16.818) σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 (26.984), ο αριθμός των θανάτων είναι σχεδόν εξίσου υψηλός όσο πέρυσι. 

Αυξημένη πολιτική προσοχή: Ένας αυξανόμενος αριθμός παγκόσμιων, περιφερειακών και εθνικών πρωτοβουλιών και μέσων συνηγορούν υπέρ της δράσης για τους αγνοούμενους μετανάστες. Τα δεδομένα από το Έργο Missing Migrants χρησιμοποιούνται ως μέτρο της (έλλειψης) προόδου προς τον στόχο της Ατζέντας SDG για την ασφαλή μετανάστευση. Η Δήλωση Προόδου του 2022 του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για το Παγκόσμιο Σύμφωνο για Ασφαλή, Ομαλή και Τακτική Μετανάστευση υπογραμμίζει τον κρίσιμο ρόλο των κυβερνήσεων στην πρόληψη των θανάτων μεταναστών και ζητά έμπρακτες συστάσεις για τη βελτίωση του διεθνούς συντονισμού και της ανθρωπιστικής βοήθειας. Αυτές οι συστάσεις, που πρόκειται να κυκλοφορήσουν το 2024, θα παρέχουν έναν παγκόσμιο οδικό χάρτη για την αντιμετώπιση της συνεχιζόμενης κρίσης. 

Το νέο Στρατηγικό Σχέδιο 2024-2028 του ΔΟΜ υπογραμμίζει τη διάσωση ζωών και την προστασία των ανθρώπων εν κινήσει ως τον πρώτο στόχο, αλλά δεν μπορούμε να το κάνουμε μόνοι μας. Καλούμε τα κράτη και άλλους εταίρους να συμμετάσχουν στο έργο μας για τον τερματισμό των θανάτων μεταναστών και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τις δεκάδες χιλιάδες ζωών που χάθηκαν στις μεταναστευτικές διαδρομές παγκοσμίως. 

Η πλήρης έκθεση είναι διαθέσιμη εδώ. Η έκθεση συνοδεύεται επίσης από ένα παράρτημα δεδομένων για βασικά στοιχεία 2014-2023, διαθέσιμο εδώ. 

Ενημέρωση Τύπου: Σήμερα, 26 Μαρτίου (2 μ.μ. ώρα Κεντρικής Ευρώπης), το Παγκόσμιο Ινστιτούτο Δεδομένων του ΔΟΜ φιλοξενεί την πρώτη του τριμηνιαία ενημέρωση μέσων ενημέρωσης με επίκεντρο την έκθεση του έργου Missing Migrants Project. Οι δημοσιογράφοι είναι ευπρόσδεκτοι να εγγραφούν εδώ. 

*** 

Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε: 

Jorge Galindo, Tel: +4915226216775, Email: jgalindo@iom.int